Napoje energetyzujące to produkty dostarczające łatwo przyswajalnych węglowodanów oraz składników aktywnych takich jak kofeina, tauryna o działaniu pobudzającym. Na wielu puszkach z tego typu napojami widnieje napis „Nie zaleca się stosowania u dzieci”. Jednocześnie produkty te znajdują się w legalnym obrocie i tak naprawdę kupić je może każdy. Badania naukowe pokazują, że w grupie nieletnich najbardziej popularne są wśród nastolatków, ale nawet 5-latkom zdarza się spożyć taki napój.
Czy jest to problem?
Dlaczego właściwie są to produkty, których nie powinny spożywać dzieci? Powodów jest mnóstwo, ale najważniejsze z nich to: znaczne ilości kofeiny lub innych substancji o działaniu pobudzającym oraz znaczne ilości cukru. Badania wskazują, że spożycie przez dzieci słodzonych napojów może być powiązane z wieloma negatywnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
W niektórych energetykach może być nawet 15 łyżeczek cukru.
Czy to dużo? Trudno jest spożyć 15 łyżeczek cukru na raz, ale wypicie puszki napoju, gdzie taka ilość się znajduje nie stanowi żadnego problemu. Dodatkowo problem wśród nieletnich stanowić może zawarta w napojach energetyzujących kofeina i inne substancje aktywne. W jednej małej puszcze może znajdować się od 80 mg do nawet 120 mg kofeiny. Często niestety jest tak, że na jednej puszce się nie kończy. Dodatkowo należy pamiętać także o tym, że kofeina zawarta jest też w innych produktach spożywanych przez dzieci, np. czekoladzie, herbacie, kakao czy napojach typu cola. Czyli może się okazać, że w ciągu dnia dzieci dostarczają sobie więcej kofeiny niż nie jeden dorosły. Przyjęcie 500 mg (np. 5 puszek napoju energetyzującego) może powodować zatrucie kofeiną. Według danych naukowych spożycie napojów energetyzujących jest również powiązane z częstszym spożyciem “śmieciowego jedzenia”, alkoholu, paleniem papierosów oraz zażywaniem innych substancji.
Ponadto, obserwacje dowodzą, że nastolatkowie spożywający napoje energetyzujące częściej cierpią na bóle głowy, brzucha i zaburzenia snu, a także nadmierną aktywność i pobudzenie po spożyciu tego typu produktów oraz wyższe ryzyko kontuzji. Badania z udziałem nastoletnich tenisistów dowiodły również, że młodzi zawodnicy spożywający napoje energetyzujące przed meczem charakteryzowali się wyższym tempem pocenia i szybciej się odwadniali.
Wypicie zbyt dużej ilości napoju energetyzującego może powodować rozstrój żołądka, bóle głowy, drażliwość czy nerwowość, problemy ze snem czy też trudności z koncentracją. Czyli tak naprawdę przynoszą efekt odwrotny do zamierzonego.
Dlaczego więc są tak łatwo dostępne?
Bo prawo nakazuje jedynie ich właściwego oznakowania, ale nie limituje ich sprzedaży. Często widzimy grupy nastolatków z „energetykiem” w ręku. To niepokojące. Zwłaszcza, że często robią to za przyzwoleniem rodziców. Producenci zrzucają odpowiedzialność na konsumentów. A my musimy być czujni, bo nie wszystko to, co znajdziemy na sklepowej półce jest dobre dla naszego organizmu.
Jakie działania podjąć?
Naszym zdaniem napoje energetyzujące to produkty, który nie powinny występować w diecie dzieci i młodzieży. Nie powinny być również dostępne w sprzedaży w szkołach. Jeżeli Twoje dziecko ma problemy z koncentracją, to może warto sięgnąć np. po zawierające mnóstwo substancji wspomagających pracę układu nerwowego orzechy!
Dużo lepszy wybór!
Bibliografia:
Raport Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA): External Scientific Report. Gathering consumption data on specific consumer groups of energy drinks. Supporting Publications 2013: EN-394 (https://www.efsa.europa.eu/en/supporting/pub/394e)
Watson E.J., Banks S., Coates A.M., Kohler M.J.: The Relationship Between Caffeine, Sleep, and Behavior in Children. Journal of Clinical Sleep Medicine, 2017.
Wikoff D. i wsp.: Systematic review of the potential adverse effects of caffeine consumption in healthy adults, pregnant women, adolescents, and children. Food Chemical Toxicology, 2017 .
Laura Keaver i wsp.: Energy drinks available in Ireland: a description of caffeine and sugar content. Public Health Nutrition, 2017.
Michał Cichocki: Napoje energetyzujące – współczesne zagrożenie zdrowotne dzieci i młodzieży. Przegląd Lekarski 2012.
Visram i wsp., 2016: Consumption of energy drinks by children and young people: a rapid review examining evidence of physical effects and consumer attitudes. BMJ Open 2016;6:e010380 https://bmjopen.bmj.com/content/6/10/e010380
Comments